Eleştirel Düşünce
Eleştirel Düşünme Becerisi
Eleştirel düşünme ile ilgili hangi kitapları tavsiye edersiniz?
Konuya çokça karşılaşılan yukarıdaki soru ile başlamamızın sebebi, önemli bir yanlışa dikkat çekmek istememizdir:
"Hiçbir kitap sizi eleştirel düşünce konusunda daha iyi yapamaz!"
Kitaplar, bilgi aktaran araçlardır. Eleştirel düşünce ise bilgi değil bir beceridir. Şüphesiz, bu becerinin üzerine kurulduğu bir bilgi alt yapısı vardır ama bunları bilmek sadece bir farkındalık oluşturur. Beceri kitaplardan okunarak öğrenilemez!
Literatürde eleştirel düşünmenin bir beceri olduğu vurgulanmaktadır. [1]
Eleştirel düşünme eğilimine sahip olmak, eleştirel düşünmenin pratize edilebileceğini göstermemektedir. Kişinin bu eğiliminin doğru bir şekilde uygulanabilir hale getirilmesi beceriyi ifade etmektedir. [2]
Eleştirel düşüncenin "edinilecek bir bilgi"den çok "farklı bir düşünme disiplini" olduğu anlaşılmazsa, çokça görülen aşağıdaki yanılgılara düşülmesi kaçınılmaz olur:[3]
-
“Daha fazla düşünmeye” sevk etmenin eleştirel düşünmeyi öğretmek olduğunu düşünme yanılgısı
-
Eleştirel düşünmenin "ne olduğunu" öğretmenin, "eleştirel düşünmeyi öğretmek"le aynı olduğunu sanma yanılgısı
-
Sadece öğretmen tarafından "örneklenen" eleştirel düşünmenin, zorunlu olarak eleştirel düşünme öğrenimiyle sonuçlanacağını umma yanılgısı
-
"Mantıksal düşünme" öğretiminin "eleştirel düşünme öğretimi"yle aynı olduğunu sanma yanılgısı.
-
Belli bir derste ve sınıfta eleştirel düşünme becerilerinin ve pratiğinin öğretilmiş olmasının, otomatik olarak eleştirel düşünmenin öğrencinin yaşamında işlevsel hale geleceğini düşünme yanılgısı.
Kaynaklar
[1] Eleştirel Düşünme Becerilerini Geliştirme Programının Lise Öğrencilerinin Otomatik Düşünceleri Üzerindeki Etkisi. Mücahit Gültekin. Sakarya Ünv. Doktora Tezi
[2] Eleştirel Düşünme Becerilerini Geliştirme Programının Lise Öğrencilerinin Otomatik Düşünceleri Üzerindeki Etkisi. Mücahit Gültekin. Sakarya Ünv. Doktora Tezi
[3] Eleştirel Düşünme ve Eleştirel Düşünme Öğretimine Dair Bazı Yanılgılar. Hakan Gündoğdu Sosyal Bilimler Yıl: 2009 Cilt: 7 Sayı: 1